Prijsvraag Energielandschap van de Toekomst - Zeeuwse Zoute Wateren
Grevelingenmeer, Oosterschelde, Veerse Meer en Westerschelde
te Zeeland

Energielandschap van de Toekomst

De Coöperatie NederLandBovenWater (NLBW) organiseert samen met Rijkswaterstaat, Provincies Zeeland, Overijssel en Noord-Brabant, Rijksvastgoedbedrijf en Gemeente Zwolle de prijsvraag “Energielandschap van de Toekomst”. Aanleiding is het besef dat de duurzame energietransitie in heel Nederland veel ruimte gaat kosten, ruimte die ook voor andere doeleinden gebruikt kan worden of nodig is. Met de prijsvraag wordt naar ideeën gezocht waarmee we hetzelfde gebied slimmer kunnen gebruiken, zodat we niet alleen schone energie opwekken maar ook bestaande ruimtelijke kwaliteiten beter benutten en ons landschap mooier maken. Om te stimuleren dat de ideeën zo concreet mogelijk zijn, is gekozen voor drie toepassingsgebieden: landelijk, stedelijk en waterlijk.

Rijkswaterstaat, Provincie Zeeland en Rijksvastgoedbedrijf werken met NLBW samen voor het waterlijk gebied: de Zeeuwse Zoute Wateren. In het landelijk gebied gaat het om het gebied rond de A16 (Provincie Noord-Brabant) en in het stedelijk gebied om het grondgebied van de gemeente Zwolle (gemeente Zwolle en Provincie Overijssel).

Doelstellingen
De prijsvraag is gericht op innovatieve ideeën voor duurzame energie in combinatie met verbetering van landschappelijke en ruimtelijke kwaliteiten en draagvlak bij bewoners en ondernemers. Het gaat om ideeën die getuigen van toekomstgericht denken over Nederland als wereldlaboratorium voor volhoudbare energiewinning in combinatie met aantrekkelijke landschappen, vermindering van energiegebruik en meervoudig ruimtegebruik. NLBW en de samenwerkende partners hopen op inzendingen van breed samengestelde teams die inspirerende en uitvoerbare ideeën kunnen ontwikkelen. De vraag hoe bestuurders, bewoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties zijn betrokken bij de energietransitie en de organisatie van het proces, is onderdeel van de opgave.

Zeeuwse Zoute Wateren
Zeeland is de meest zonrijke provincie, er staat altijd wind, het water is altijd in beweging en bevat volop biomassa. Ondanks de kwetsbaarheid van het gebied wordt er al geïnvesteerd in duurzame energieopwekking: windturbines om en waterturbines in de Oosterscheldekering, getijdenenergie bij de Grevelingendam en diverse windparken. Van de bijna 3000 vierkante kilometer van Zeeland is ongeveer 65% water. Met uitzondering van het Krammer-Volkerak en het Volkerak Zoommeer zijn alle Zeeuwse oppervlaktewateren meer of minder zout.

De prijsvraag richt zich voor het toepassingsgebied Zeeuwse Zoute Wateren op ideeën voor toekomstige praktijkproeven meervoudig gebruik op of in het zoute water. Van noord naar zuid zijn dat het Grevelingenmeer, de Oosterschelde, het Veerse Meer en de Westerschelde.

Proces
Deze prijsvraag is uitgeschreven onder de naam Energielandschap van de Toekomst met als ondertitel Energietransitie in landelijk, stedelijk en waterlijk gebied. Het is een openbare prijsvraag in twee rondes.

Meer informatie over het verloop van de prijsvraag, de voorwaarden en procedure is te lezen in het reglement.
>> Het reglement en de gebiedsbeschrijvingen

Uitslag ronde 1
90 belangstellende registreerden zich voor deelname aan de prijsvraag, waarna 32 inzendingen werden ontvangen. 10 teams dienden een visie in voor het waterlijk gebied. Uit de inzendingen die werden ingediend heeft de jury onder voorzitterschap van Sybilla Dekker drie visies geselecteerd voor het waterlijk gebied van de Zeeuwse zoute wateren:

1. Zeeland ademt! van Liandon Energy Consulting, Zeeuwse Milieufederatie, Adviesbureau Haver Droeze, Energy Indeed, Feddes Olthof landschapsarchitecten bv
2. Onder de Zeeuwse Zon van Oceans of Energy, Viskwekerij Neeltje Jans bv, Wageningen Marine Research, SVP-Architectuur & stedenbouw
3. Zeeuwse warmte en koude van Studio Marco Vermeulen, Stedin, TNO.

NederLandBovenWater heeft de drie teams uitgenodigd voor deelname aan de tweede ronde van de prijsvraag.

Ronde 2
De drie geslecteerde teams zijn uitgenodigd om hun visie in de tweede ronde uit te werken tot een structuurontwerp met uitvoeringsstrategie. Het resultaat van de prijsvraag, met bekendmaking van de winnaars, vond plaats op donderdag 31 januari 2019 van 12.00 – 17.30 uur tijdens de Energiemanifestatie bij Rijkswaterstaat, locatie Westraven, Griffioenlaan 2 in Utrecht.

De prijswinnende visie voor het gebied Zeeuwse zoute wateren is 'Onder de Zeeuwse Zon' van Oceans of Energy, Viskwekerij Neeltje Jans bv, Wageningen Marine Research, SVP-Architectuur & stedenbouw.

Meer informatie over de prijswinnaars en het juryrapport is te vinden op de website van NederlandBovenWater.

Vervolg
Rijkswaterstaat, Provincie Zeeland en het Rijksvastgoedbedrijf willen zich inspannen om voor het winnende idee in het gebied Zeeuwse Zoute Wateren een praktijkproef mogelijk te maken. Na afloop van de prijsvraag treden we in overleg met de winnaar om te bespreken welke inspanningen hiervoor nodig zijn, rekening houdend met de kaders van alle betrokken partijen.